Ölüler Evinden Anılar (Fyodor Mihayloviç Dostoyevski)

Kdz. Ereğli Haziran 2023

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski (1821-1881): İlk romanı İnsancıklar 1846’da yayımlandı. Ünlü eleştirmen V. Belinski bu eser üzerine Dostoyevski’den geleceğin büyük yazarı olarak söz etti. Ancak daha sonra yayımlanan eserleri o dönemde fazla ilgi görmedi. Yazar 1849’da I. Nikola’nın baskıcı rejimine muhalif Petraşevski grubunun üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklandı. Kurşuna dizilmek üzereyken cezası sürgün ve zorunlu askerliğe çevrildi. Cezasını tamamlayıp Sibirya’dan döndükten sonra Petersburg’da Vremya dergisini çıkarmaya başladı. 1861-1862 yıllarında bu dergide yayımlanan Ölüler Evinden Anılar Dostoyevski’nin Sibirya’da geçirdiği sürgün yıllarının izlenimlerini bütün canlılığıyla yansıtır.

Mahkûmların hikâyeleri, kişilikleri, günlük hayatları, korkuları, dostlukları ve düşmanlıkları… Dostoyevski her zamanki güçlü psikolojik tahlilleri, sı­ra dışı bakış açısı ve çarpıcı yorumlarıyla ele alıyor mahkûmları; onları adeta birer gözlem odasına koyuyor ve bir biliminsanı tavrıyla izliyor. Çarlık Rusya’sının gerçek yüzünü, yaşadığı ve tüm yurttaşlarına yaşattığı korkunç adaletsizliği aktarıyor. Suç nedir, suçlu kimdir? Bunu ortaya koyacak evrensel hukuk nerede bulunur?

Başkarakterimiz Aleksandr Petroviç ilk başta, büyük çoğunluğu köylülerden oluşan hapishanenin berbatlığıyla mücadele etmeye çalışan bir beyefendiyken, günler geçtikçe durumu yavaş yavaş kabul etmeye başlar ve manevi bir uyanış yaşar. Ölüler Evinden Anılar Sibirya’daki mahkûmlara ne sempatiyle ne de hayranlıkla yaklaşan, insanlık durumunun müthiş bir ustalıkla anlatıldığı bir başyapıttır.

Fikrimin İnce Gülü (Adalet Ağaoğlu)

İstanbul 1. Grup Temmuz 2023

Kdz Ereğli 1. Grup Nisan 2023

 “Bir tomofil taksi, Bayram’ın kafasında şimdi kağnının iki kanat takınmışı, öküzlerin ayaklarına da yaldızlı tekerler bağlanmışıdır artık. Artık, neye nasıl kurban edileceğini düşünmeye gerek yok. Kanatlara binip uçacak, kendini kurtaracak.”

“Fikrimin İnce Gülü” Almanyalı işçi Bayram’ın bir gününün hikayesidir. Adalet Ağaoğlu tadına doyulmayan bu yol romanında, sınıfının ve konumunun bilincinde olmayan Bayram’ın “Bayram Bey” olma çabasının biricik öznesi bal rengi Mercedes’i ile ilişkisini, Kapıkule’den başlayıp köyünde hazin bir şekilde sona eren yolculuk boyunca anlatır. İncegül Bayram’ın büyük düşüne giden yolculuk, bir anlamda Almanya’da yazgılarına ve küçük hesaplarına terkedilmiş insanların ortak hikayesidir.

“Fikrimin ince Gülü”, Adalet Ağaoğlu’nun başeserlerinden biriyse, çağdaş Türk romanının da en güzel örneklerinden biridir. Kendine yabancılaşmış ‘insan teması olsa olsa bu kadar güzel anlatılabilir.
Server Tanilli

”Fikrimin İnce Gülü” büyük emek isteyen romanlardan, içeriği de emek sonucu kotarılmış, biçimi de… Bayramın dönüş yolculuğu gibi dümdüz bir olayı içermesi, bu romanın öz açısından önemli itkiler sonucunda yazıldığını tanıtlıyor bir bakıma. Biçimindeki tutarlılık da, yazarın bu öze ne denli saygı duyduğunu belgeliyor. Bu açılardan ‘Fikrimin ince Gülü” üzerinde mutlaka durulması gereken bir yapıt.
Selim ileri

Ali’nin Romanı (Gül Güleryüz)

Kdz. Ereğli 1. Grup Ocak 2023

Kitabın adına bakarsak bu, Ali’nin romanı. İçine girmeye kalkarsak bu, Enis’in romanı. Gerçekte ise Gül Güleryüz’ün dördüncü eseri. Dünyanın bütün meslekleri, tüm sanatları, zanaatları özü itibariyle emek yoğundur. Yetenek tüm canlıların doğasında sınırları belli belirsiz olarak vardır. İşlenmesi halinde hem yatay hem dikey, hem nicel hem nitel ufuk açıcı bir gelişme gösterir. Önemli olan ise işe ruhunu koymak/katmaktır. Gül Güleryüz, Ali’nin Romanı ile kelimelerin ve kurgunun dünyasına kendi adına yeni bir sayfa açıyor. Anlatı öz olarak iki koldan ilerler. Ali’nin anlattığı Enis’tir, onun zenginlik ve entelektüellikle bezenmiş ama aynı zamanda travmaları da eksik kalmayan yaşamı… Enis’in anlattığı ise Ali’dir. Ali’nin yoksullukla ve çukurdan kurtuluş umudunun yazdırdığı roman dünyasıdır. Burada “kurgu”ya dair birçok referans da buluruz. Yerli yabancı birçok yazardan minik alıntılarla hem kurguyu hem de postmodern edebiyatı anlamaya/algılamaya çalışırız. Ali’nin hikâyesi de trajiktir ve… Bu Ve’yi “saklı” tutalım. Gizli/gizemli tutalım çünkü mesele iki-üç paragraflık bir arka kapak notundan ibaret değildir, çünkü okura sürprizler bırakmak işin doğasında var. Dahası, yazarın (hangi yazarın?) kullandığı kelimeler, uyguladığı biçim, geliştirdiği üslup Ali’yi, Enis’i, onların hikâyelerini “bile” gereksizleştirebilir.

Kaplanın Sırtında (Zülfü Livaneli)

Kdz. Ereğli Aralık 2022

İstanbul 6. Grup Ekim 2022

Otuz üç yıl süren bir saltanat, ardından bir gece yarısı gelen Selanik sürgünü…Tahttan indirilişinin üzerinden bir asırdan uzun bir zaman geçmiş olan II. Abdülhamid’in yaşamının en ilginç evresi Livaneli’nin çağdaş anlatısıyla gün yüzüne çıkıyor. Devrik padişahın, ihtilalci fikirlerin filizlendiği Selanik şehrindeki günleri hem bir vicdan muhasebesi hem de yoğun bir psikolojik gelgit dalgası.

Türk edebiyatının kuşak bağı Zülfü Livaneli, II. Abdülhamid’in tahtını kaybettikten sonra yaşadıklarına odaklanırken, bireyi, toplumu, devleti ve iktidarı sorguluyor. Selanik sürgünü boyunca Sultan’ın ve maiyetinin hususi doktoru olan Tabip Yüzbaşı Atıf Hüseyin Bey’in hatıratından hareketle vücut bulan bu tarihi romanda, iktidar kavramına çarpıcı bir bakış açısı sunuluyor.

“Kaplanın Sırtında Livaneli’nin edebiyat hayatında ilginç bir çıkış. Sultan II. Abdülhamid devrine aynanın öbür tarafından bir bakış… Sürgün Padişah’ın perspektifinden sürükleyici bir anlatım… Dikkat çekici bir üslup…”

İlber Ortaylı

“Kaplanın Sırtında, Abdülhamid rejimini alışılmış klişelerden kurtaran sürükleyici bir roman.”

Taner Timur

“Geçmişin ve geleceğin, devrimin ve çöküşün, büyük hayallerin ve hayal kırıklıklarının beraber yaşandığı yüklü ve zor bir dönemin anlatıldığı önyargısız bir roman…”

Ali Yaycıoğlu

Doğu’nun Limanları (Amin Maalouf)

İstanbul 6. Grup Ağustos 2022
İstanbul 8. Grup Nisan 2020
Marmaris 2. Grup Şubat 2019
Marmaris 1. Grup Şubat 2019
Karadeniz Ereğli 1. Grup Mart 2017
İstanbul 4. Grup Haziran 2015
Antalya 1. Grup Ağustos 2013

“Adana’da ayaklanmalar olmuştu. Kalabalık, Ermeni mahallesini yağmalamıştı. Altı yıl sonra çok daha büyük çapta olacakların provası gibi bir şeydi. Ama bu bile dehşetti. Yüzlerce ölü. Belki de binlerce.” Can çekişen Osmanlı İmparatorluğu ve Beyrut ile Fransa arasında yaşamı sürüklenen İsyan. Doğunun Limanları bu yüzyılın başını, bir insanın trajik tarihinin içinden anlatıyor.