Anabasis Onbinlerin Dönüşü (Ksenophon)

Mitoloji Okurları Ocak 2023

Anabasis, Pers tahtına göz diken Kyros’un ağabeyi kral Artakserkses’e meydan okumak için topladığı ve büyük çoğunluğu Hellen paralı askerlerinden oluşan muazzam ordunun Anadolu’dan Mezopotamya içlerine uzanan destansı yürüyüşününün ve bu başarısız sefer sonunda başıboş kalan Hellenlerin kendi başlarına Babil yakınlarındaki Kunaksa’dan yüzlerce kilometre uzaklıktaki yurtlarına dönüşünün çileli hikâyesidir. Ünlü filozof Sokrates’in öğrencisi, aynı zamanda soylu ve zengin bir maceraperest olan Ksenophon, bu orduya tesadüfen katılmış, ordu komutansız kalınca da ona liderlik ederek Pers tuzaklarıyla dolu tekinsiz yollarda ilerlemeye çalışan, bilmedikleri coğrafyalarda biteviye önlerini kesen savaşçı kabileler karşısında ölüm kalım savaşı veren Hellenleri sonunda yurtlarına kavuşturmayı başarmıştır. Aylar süren bu zorlu yolculuk sonunda Trabzon civarında dağların zirvesinden denizi gören askerlerin sevinç çığlıkları Batı uygarlığının zihninde hâlâ yankılanmaktadır: Thalatta! Thalatta!