Cumhuriyet’in İmamı: Ağababa

Şerife Ertaş

Cumhuriyet’in İmamı Ağababa, Ekin Yazın Dostu arkadaşımız Osman Akbaşak’ın dedesi.  Kurtuluş savaşı yıllarında Beykoz’un Akbaba köyünde yaşayan, işgal altındaki köyünde vatan için bir şeyler yapmak uğruna çırpınan,  bu yolda sadece kendi canını değil ailesinin de canını hiçe sayan bir imam, bir kahraman. Savaş yıllarında Anadolu’ya silah kaçırmak için verilen mücadeleleri,  savaş sonrası ise bir köy imamı olarak Atatürk’e, devrimlere verdiği desteği kendi yazdığı notlardan yola çıkarak,  torunu Osman Akbaşak kaleme almış.

Kitabı,  Ekin Yazın Dostları’nın 10. yıl etkinlikleri kapsamında İstanbul ve İzmir grupları birlikte okuyup, kitapta anlatılan olayların geçtiği Akbaba köyü ve civarını birlikte gezdiğimiz etkinlik hepimizi duygulandırdı, hüzünlendirdi en önemlisi de gururlandırdı.

Bu söyleşi ve gezide Ağababa’nın oğlu Abdüssemi,  kızı Lamia ve torunları bize eşlik ettiler. Lamia teyze küçük yaşına rağmen geçici minare için taşıdığı çalı çırpıları nasıl taşıdığını bizlerle paylaştı. Abdüssemi amca çok heyecanlanıp duygulandığı için bize o günlerle ilgili bir şey anlatamadı ama o günleri bizlerle beraber adeta yeniden yaşadı.  Ağababa’nın yürüyerek katettiği mesafelerin uzunluğu karşısında şaşkına döndük. İhbar alınınca acele ile silahların gömüldüğü yerde şimdi bir ceviz ağacı var, silahları sanki o saklamış gibi ağacı sevgi ve minnetle sevdik. Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında kurulan takın yerini görmek, o kutlamalarda şiir okuyan Lamia ile tanışmak bizi mutlu etti.

Söyleşi sırasında da konuşulduğu gibi bir insan, onun hatırasını yeryüzünde hatırlayıp anan en son kişi öldüğünde gerçekten ölürmüş. Gerçekten ölmüş olmasınlar diye kendi ailemden de birkaç kişiyi anmak isterim. İstanbul’da yaşamanın ayrıcalığına erişmemiş ailem Osmanlı’nın dağılma, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulma sürecinde verilen hemen bütün savaşlara asker göndermiş. Yemen Harbi, Balkan Harbi, Çanakkale Savaşı, Kurtuluş Savaşı.  Anneannemin babası, dayısı, amcası dâhil aileden toplam yedi kişi Yemen’de şehit olmuş. Altı aylıkken babası şehit olan anneannemin, radyoda Yemen türküsü çalarken döktüğü gözyaşları asla unutulamaz. Babamın ailesinden Balkan Harbinde Gazi olanların isimlerini bile bilmiyorum. Çanakkale Savaşında şehit olan büyük halamın eşi Kamil enişte, aynı savaşta sırtında 9 adet şarapnel yarası alan Mustafa dedem. Kurtuluş Savaşı’na da katılıp Kırmızı Kurdeleli İstiklal Madalyası sahibi olan aynı Mustafa dedem. Ailenin erkekleri bütün bu cephelerde savaşırken küçücük çocuklarını korumak, beslemek, büyütmek için kendi başlarına çırpınan ailemin kadınları bu vatan sizler sayesinde kurtuldu. Sizleri hiç unutmadık. Işıklar içinde uyuyun.

Editörler, eleştirmenler kitabı otobiyografi, belgesel, anı derlemesi ve roman kategorilerinden hangisine koymuş olurlarsa olsunlar, kurtuluş savaşının nasıl kazanıldığını unutmamamız açısından tarihimize düşülen notlardan biri olarak çok anlamlı ve çok değerli. Bize bu vatanın savunulmasında yapılan o büyük fedakârlıkları tekrar hatırlattığı için Osman Akbaşak’a teşekkürler.

Ağababa ile beraber bu vatan için mücadele edenler ve bütün büyük dedelerim size minnettarız.